تفاوت های اصلی بین تابلو برق های AIS و GIS 

پیش از این در مقالات تابلو برق AIS چیست؟ و تابلو برق GIS چیست؟ به معرفی این دو نوع تابلو پرداختیم. همان طور که می دانید تفاوت های میان ایستگاه ها و تابلو های فشار قوی با عایق بندی هوا AIS  و تابلو  های فشار متوسط گازی GIS بسیار گسترده و وسیع هستند. در این مقاله سعی می کنیم شما عزیران را با تعدادی از تفاوت های اصلی این تابلو برق در زمینه های ساختار، نصب، عملکرد، تعمیر و نگهداری و در آخر مجموع هزینه های آن دو آشنا کنیم. در ادامه زیر به بررسی هریک از این موارد بطورجداگانه پرداخته شده است.

1- ساختار تابلو برق های GIS و AIS

در ساختار تابلو برق های فشار متوسط گازی یا GIS ، از گاز هگزا فلورید سولفور(SF₆) به عنوان عایق بندی استفاده می شود، در حالیکه AIS از عایق هوا در سیستم های metal-clad استفاده می کنند. تفاوت اصلی گاز هگزا فلورید سولفور با عایق هوا در این است که این گاز حدودا پنج برابر قوی تر از هوا است  و در زمان خاموش یا خنثی کردن قوس های الکتریکی موثر تر عمل می کند.

از دیگر تفاوت های ساختاری این دو تابلو برق میتوان به توانایی AIS ها در قطع سه منظوره برای سه حالت روشن، خاموش و تست اشاره کرد در حالی که سیستم های GIS از مدارهای قطع کننده های ثابت و نصب شده استفاده می کنند. به قطع کننده ی مورد استفاده در سیستم های GIS به اصطلاح مهر و موم شده می گویند زیرا در هنگام تعمیر و رفع خرابی این قطع کننده ها شما امکان این را نخواهید داشت که این قطعه را جدا کنید در صورتی که قطع کننده مورد استفاده در تابلو برق AIS را به راحتی می توانید با قطعه ی جدیدی جایگزین کنید.

2- نصب تابلو برق های GIS و AIS

با توجه مطالب گفته شده و هممچنین ساختار یکپارچه تابلو برق های GIS  نصب آن ها در مقایسه با تابلو های AIS بسیار سریع تر صورت می پذیرد.دلیل اصلی این موضوع این است که علارغم سنگین تر بودن گاز SF₆ نسبت به هوا سیستم های GIS بطور قابل توجهی کوچکتر و کم وزن تر از سیستم های AIS می باشند و از آنجایی که تکنسین مربوطه نیازی به کنترل و مدیریت گاز مربوطه ندارد تابلو برق های GIS سریع تر نصب می شوند.

سیستم های AIS نیاز به اتصالات خاص و باس بار بر روی تابلو  دارند. بطور متوسط با نصب تابلو برق های GIS میانگین در صورتی که نیاز به حمل گاز نباشد زمان نصب بطور نسبی حدودا سی درصد کاهش می یابد. همچنین می توان گفت که سیستم های GIS در مقایسه با AIS ها حدودا سی و پنج درصد فضای کمتری را اشغال می کنند.( مراحل ساخت تابلو برق)

3- عملکرد تابلو برق های GIS و AIS

نگهداری ازسیستم های GIS بطور قابل توجهی آسان تر است، زیرا در این سیستم ها نیازی به دسترسی به پشت سیستم وجود ندارد و می توان از جلو نیز عملیات مورد نظر را انجام داد. بعلاوه، آنها دارای ابزارهایی برای تست یکپارچه ی سیستم نیز می باشند. در تابلو برق های GIS به ندرت از آرک فلش ها استفاده شده است زیرا تمام عناصر درونی آنها عایق بندی شده اند و تنها محفظه ی کابل از بیرون قابل دسترس است. از آنجایی که تمام قطعات کاملا عایق بندی شده اند هیچ کابل یا اتصالی نمی تواند با قسمت های موثر در تماس باشد.

تعمیر و نگهداری تابلو برق های GIS و AIS

همانطور که در بخش های قبلی ذکر شد با توجه با کامپکت بودن بیشتر قسمت های تابلو های GIS این مدل ها به تعمیر و نگهداری بسیار کم تری نیاز دارند. به طور میانگین می توان گفت که یک تابلو برق GIS فقط بایستی بصورت چشمی و حدودا هر چهار سال یا بیشتر، بسته به نظر شرکت سازنده دستگاه مورد استفاده ی شما، مورد بررسی قرار گیرد.

چرا که این تابلو ها مجهز به بخش ها و قسمت های قسمت های منحصر به فرد و کامل عایق بندی شده اند و قابل نظارت هستند. در واقع می توان گفت این گونه تابلو برق ها با توجه به استاندارد های شرکت سازنده تنها پس از گذشت تقریبا 20 سال به روغن کاری مجدد نیاز دارند. (تابلو برق RMU چیست؟)

اما در نقطه مقابل سیستم های AIS تقرسیا هر دو سال یکبار به خاطر اتصالات نیاز به تست و بررسی دارند و در این بررسی تمامی قطعات باید به درستی چک شوند. در حالی که GIS ها تک تک اجزا به طور کامل عایق بندی و جدا شده اند که قابلیت بررسی راحت تر را به ما می دهند. به طور میانگین، AIS  ها حدودا هر دو سال یک بار به چهار ساعت زمان جهت تعمیر و نگهداری نیاز دارند. که خب این مسئله باعث می شود از نظر تعمیر و نگهداری توجه بیشتری نیاز داشته باشند.

از جمله این اقدامات که باید توسط یک تکنسین  مجرب انجام پذیرد می توان به بررسی طوقه، تخلیه سازی، تمیز کردن، روغن کاری و وکیوم اشاره کرد و همچنین این دستگاه در رابطه با زنگ زدگی نیز باید مورد بررسی قرار گیرد در حالی که GIS ها با توجه به ساختار ویوم و مهر و موم شده خود به هیچ کدام از این اقدامات نیازی ندارند و در برابر آسیب های محیطی بسیار مقاوم هستند.

هزینه تابلو برق های GIS و AIS

به طور کلی برآورد هزینه هنگام خرید یک وسیله علاوه بر ارزش خرید باید شامل هزینه های نگهداری و تعمیرات نیز باشد. که خب در این مقایسه نیز باید تمامی جوانب را جهت گرفتن یک تصمیم درست در نظر بگیریم. هر دو تابلو بطور کلی حداقل سی سال عمر می کنند. اما دستگاه های GIS با توجه به ساختار بهتر و استفاده از یک نوع گاز خاص بین ده  تا چهل درصد می توانند گران تر باشند.

به طور خلاصه می توان گفت که تابلو برق های AIS ارزان تر هستند اما در بلند مدت میزان انجام کار-ساعت آنها بسیار بیشتر است. از طرف دیگر، تکنولوژی بکار رفته در تابلو های GIS سبب می شود تا سرمایه ی اولیه در خرید آنها بیشتر باشد، اما در عین حال طبیعت مهر و موم شده ی قطعات آن ها باعث می شود تا هزینه های نصب و نگه داری آنها کمتر باشد.( تابلو برق صنعتی چیست؟)