تجهیزات اصلی تابلو برق فشار قوی

مقدمه

در این مقاله می خواهیم به طور تخصصی به تجهیزات تابلوهای ولتاژ متوسط بپردازیم به این منظور یک نگاه کلی به تابلو برق های ولتاژ بالا (فشار قوی) و ولتاژ متوسط (فشار متوسط) می اندازیم. همچنین شما در مقاله تجهیزات اصلی تابلو برق فشار متوسط و انواع تابلو برق های فشار ضعیف و ویژگی های آنها با قسمت های مختلف آن نیز آشنا شوید. با توجه به نوع استفاده و کاربری ما از جمله اندازه محیط مورد نظر و اینکه برق ورودی فشار قوی یا ضعیف  باشد ممکن است به انواع مختلفی از تابلو برق ها نیاز داشته باشیم.. نام رسمی که برای تابلو های برق استفاده می شود (Switchgear and Control Assembly ) به معنی مجمع سوئیچینگ و کنترل می باشد.

همان طور که می دانید نقش اصلی تابلو برق گرفتن و توزیع  انرژی الکتریکی (برق) بین قسمت های مدارات ساختمان می باشد. طراحی و ساخت تابلو باید طوری باشد که در درجه اول کنترل جریان درستی داشته باشد و در مرحله بعد باید از حفاظت الکتریکی مناسبی برخوردار باشد. همچنین با توجه به اندازه و شدت خطا باید توانایی این را داشته  باشد که قسمت عیب دار  را در حداقل زمان ممکن از سیستم اصلی ایزوله کند. همچنین از آنجایی در بیشتر مواقع کار بر روی تابلو های برق دار انجام می شود و پدیده انفجار در تابلو برق ها اتفاق نادری نیست طراحی تابلو برق ها باید طوری باشد که در حین کار یا غیر آن آسیبی مثل شوک الکتریکی به اپراتور ها و کارکنان وارد نکند.

اجزای اصلی تابلو برق فشار قوی:

• کابل ها
• کلید عایق
• باس بار ها یا شینه های داخلی
• کلید قطع بار
• بریکر ها
• کنتاکتور ها
• فیوزها
• تجهیزات مناسب جهت اندازه گیری
• تجهیزات حفاظت جریانات بالا گذرا

کابل ها

 

 

همان طور که در مقاله مربوط تابلو برق فشار متوسط گفته شد، در اینجا نیز کابل ها می توانند از نوع XLPE یا EPR باشد. در تابلو های فشار قوی از باس بار ها به نسبت تابلو های ولتاژ متوسط بسته به نوع استفاده بیشتر مورد استفاده میشود.

 

 

 

کلید عایق

این کلید قسمت های مختلف تابلو را برای اهداف تعمیر و نگهداری تفکیک می کند که عملکرد آن عموما به صورت دستی است.

دانستن این نکته هائز اهمیت است که  این کلید وقتی  باز است شرایط امنی را برای قسمت مورد نظر مهیا می کند. به طور کلی این کلید بخشی از مدار را برای عملیات تعمیر و نگهداری به حالت بدون ولتاژ در می آورد. همچنین این کلید برای قطع کردن جریان طراحی نشده و در استاندارد های آن مطلبی در مورد این مسئله ذکر نشده است. این کلیدها باید قابلیت تحمل جریانات اتصال کوتاه برای مدت زمان حدودا یک ثانیه را داشته باشند.

 

 

 

 

باس بار ها یا شینه های داخلی

 

 

عموما جنس این شینه ها و باس بارها از مس یا آلومینیوم است،. و هر فاز می تواند تعدادی سیم یا کابل را به خودش متصل کند.

 

کلید قطع بار

 

 

این سوییچ از نوع کنترلی است که به صورت دستی کار می کند و گاهی هم برای راحتی اپراتور به صورت اتوماتیک هستند. این کلید برای قطع و وصل بار در حالت نرمال استفاده می شود و هیچ گونه عمل حفاظتی را انجام نمی دهد. آن ها معمولا توانایی قطع و وصل ماکزیمم، 600 مرتبه در هر ساعت را دارند.

 

 

 

 

 بریکر ها

 

بریکر ها تنها بخش از یک تابلو برق هستند که تمام عملیات هایی مانند قطع کردن، کنترل و حفاظت را همزمان انجام می دهند. برای تابلو های فشار قوی بریکر ها از نوع شکست هوا هستند  که از قانون de-ion استفاده می کنند. همچنین می توان با اضافه کردن کارت ها یا ماژول ها مخصوص به این بریکر ویژگی های بیشتر نظیر تشخیص نشت جریان به زمین یا کنترل از راه دور و غیره را به آن اضافه کرد و برای بریکرهای صنعتی نیز می توان کارکردهای ارتباطی و الکترونیکی زیادی را فراهم کرد.

 

 

 

 

کنتاکتور ها

کنتاکتورها دستگاه هایی بسیار ساده جهت بستن و بازکردن های متعدد ساخنه شده اند که عموما با شستی های on و off کار می کنند. که اصول طراحی و عملکرد خاص خودشان مثل کنتاکت های کمکی نرمال بسته (N.C.) و نرمال باز (N.O.) را دارند و بیشتر برای کاربرد هایی نظیر استارت موتور و تغیر خازن ها استفاده می شوند.

از ویژگی های آن ها می توان به موارد  زیر اشاره کرد

• زمان عملکرد
• مکان مورد استفاده
• دفعات استارت و استپ در هر ساعت
• مقاومت مکانیکی و الکتریکی

 

فیوز ها

عموما برای کاربردهای فشار قوی که نیاز به سطح بالایی از حفاظت دارند از  ترکیب فیوز های HRC یا ظرفیت قطع بالا و کلید های اضافه بار (over load switches) استفاده می شود.

تجهیزات اندازه گیری

در تابلو برق ها باید یک سری از پارامترها مثل ولتاژ فاز و خط، جریان خط در هر فاز، توان کل و ضریب توان اندازه گیری شوند. مثلا جریان را با ترانس جریان (CT) اندازه گیری می کنند.

حفاظت موجی

تابلو های جدید فشار قوی به ویژگی هایی مثل حفاظت های اضافه ولتاژ موجی نیز مجهز شده اند که می توانند اجزای سیستم فشار قوی را در برابر اثرات اضافه ولتاژ های گذرا حفاظت کنند.

امیدواریم که مطالب فوق برای شما مفید واقع شود، همچنین در وبسایت شرکت لیان الکتریک ویرا می توانید دیگر مقالات مرتبط با این موضوع مثل تست های مهم برای تایید تابلو برق بخش اول و دوم و همچنین مطالب دیگر ما که شامل: انتخاب و نصب اینورتر، درایوهای کنترل دور در عمل، راه اندازی اینورتر، سافت استارتر (راه انداز نرم) در موتورهای القائی، بررسی انواع رله و  … می باشد را مطالعه کنید.