خطاهای رایج در راه انداز نرم و دلایل آن ها (بخش سوم)

دنیای ادوات الکتریکی با انواع و اقسام خطاها عجین شده است و انسان باید در تجهیزات خود این خطاهای طبیعی را در نظر بگیرد، آن ها را مطالعه کند و بتواند از پس عیب یابی و طراحی مناسب بر بیاید. در مقالات خطاهای رایج در راه انداز نرم و دلایل آن ها  بخش اول و  دوم به مراحل اولیه اشاره شد. در این مقاله، آخرین قسمت از خطاهایی که ممکن است در راه اندازهای نرم با آن ها مواجه شویم را مورد بررسی قرار می دهیم و راهکارهایی برای برطرف کردن آن ها ارائه می دهیم.

خطای اتصال موتور

برقرار بودن اتصال بین راه انداز نرم و موتور یکی دیگر از مواردی است که سافت استارتر با حساسیت بالایی آن را پایش کرده و در صورت تشخیص خطا، تریپ می دهد. قطع یک فاز بین سافت استارتر و موتور می تواند باعث رخ دادن عدم تعادل شدید در جریان موتور گردد و آسیب های مکانیکی را نیز در پی داشته باشد. این خطا هم در حالت اتصال عادی و هم در اتصال مثلث داخلی می تواند توسط راه انداز نرم تشخیص داده شود. مواردی که عموما باعث رخ دادن این خطا می شوند عبارتند از:

• اتصال کابل های خروجی از راه انداز نرم تا موتور را چک کنید. کابل ها باید به صورت محکمی در خروجی آن متصل شده باشند. عدم محکم بودن پیچی که کابل ها را به خروجی سافت استارتر متصل می کند علاوه بر مشکل فوق، می تواند قوس های الکتریکی خطرناکی را در ترمینال راه اندازم نرم پدید آورد که خود باعث ذوب شدگی و تخریب راه انداز نرم می شود. همچنین در صورتی که عایق کابل ها دچار خوردگی شده باشد نیز ممکن است نشتی جریان های جزئی به وجود بیاید که منجر به خطای اتصال موتور در سافت استارتر شوند.
• یک دلیل رایج دیگر برای این نوع خطا اتصالات کابل ها در تریمنال های تخته کلم موتور می باشد. مطمئن شوید در این جا نیز کابل ها کاملا محکم به ترمینال های مربوطه بسته شده اند.

خطای توالی فاز در راه انداز نرم

توالی فاز یک مساله بسیار مهم برای موتورهای الکتریکی می باشد. تغییر توالی برق تغذیه موتور باعث می شود جهت چرخش موتور عوض شود که در بسیاری از کاربردها دردسرزا خواهد بود. در نتیجه ما همواره علاقه مندیم توالی فاز موتور را نیز پایش کنیم. علاوه بر این گاها در اثر مانورهای شبکه توسط افراد شرکت های توزیع برق، توالی فازها تعویض می شود که در این حالت بهره بردار بارهای موتوری پایین دست بی اطلاع بوده و با استارت زدن موتورها ممکن است مشکلات عدیده ای به دلیل چرخش معوکس موتورها به وجود بیاید. راه انداز نرم می تواند توالی فاز مناسب را از کاربر دریافت کند و فقط اجازه استارت در جهت مجاز را صادر نماید.(ویژگی هایی که یک راه انداز نرم می تواند داشته باشد)

خطای قطع تغذیه در راه انداز نرم

قطع تغذیه در راه انداز نرم به این معنی است که ولتاژ کافی در ورودی قدرت آن برای انجام یک استارت فراهم نیست یا به طور کلی برق ورودی قطع شده است. اول از همه باید با یک مولتی متر ولتاژ روی شینه ها یا کابل های ورودی سافت استارتر را بررسی کنید تا مطمئن شوید ولتاژ کافی روی ورودی وجود دارد. اگر ولتاژ وجود نداشت اما اطمینان داشتید که شبکه برق متصل است، کنتاکتور ورودی راه انداز نرم را بررسی کنید. اتصالات بویین این کنتاکتور به سافت استارتر باید به گونه ای باشد که با ارسال دستور استارت به آن، این کنتاکتور بلافاصله بسته شود و جریان برق به ورودی راه انداز نرم را برقرار کند. کنتاکتور اصلی یا ورودی باید تا پایان کار موتور و متوقف شدنش همچنان متصل باقی بماند. به جز کنتاکتور، در صورت استفاده از فیوز، آن ها را نیز در ورودی تابلو بررسی کنید.

یک اشتباه خیلی رایج که توسط کاربران در راه اندازی های اولیه صورت می گیرد، تست کردن راه انداز نرم با یک موتور بسیار کوچک است. اگر جریان نامی موتور زیر 2 درصد جریان نامی سافت استارتر باشد، احتمال این که  این جریان های کوچک را ناچیز فرض کند و تریپ را صادر کند بسیار بالا است.(معرفی روش های start و stop در راه انداز نرم به طور خلاصه)

خطای افت جریان در راه انداز نرم

وقتی موتور بی بار یا کم بار باشد، جریان بسیار کمی از شبکه می کشد. این پدیده در غالب کاربردها مشکلی ایجاد نمی کند، اما برخی کاربردها مثل فن ها و پمپ ها به هیچ وجه نباید در حالت کم باری یا بی باری کار کنند. بی بار کار کردن پمپ به این معنی است احتمالا آبی درون آن وجود ندارد و در حال کار کردن به صورت خشک است که می تواند به راحتی پمپ را دفرمه کند و از بین ببرد. در نتیجه حفاظت افت جریان می تواند این کارکرد خشک را تشخیص داده و با ارسال دستور تریپ، مانع از آسیب رسیدن به پمپ ها گردد.

خطای اتصال کوتاه ورودی و خروجی راه انداز نرم

خطای اتصال کوتاه شدن ورودی و خروجی راه انداز نرم یکی دیگر از خطاهای بسیار رایج در این تجهیز است که می تواند دلایل مختلفی داشته باشد.

راه انداز نرم قبل از هر استارت به بررسی اتصال کوتاه بودن ورودی و خروجی خود می پردازد تا اطمینان حاصل کند با استارت زدن با خطای شدیدی مواجه نمی شود. این خطا دو دلیل بزرگ دارد. اول خراب شدن و اتصال کوتاه تریستور است. دلیل دیگر خراب شدن کنتاکتور بایپس می باشد. کنتاکتورهای بایپس داخلی راه انداز نرم بعد از چند سال به پایان عمر خود می رسند و عموما به دلیل از کار افتادن مکانیزم باز و بسته شدنشان یا تشکیل قوس های الکتریکی روی تیغه ها، دیگر عملکرد سابق خود را از دست می دهند. البته توجه به این نکته داشته باشید که راه اندازهای نرم با کنتاکتور بایپس داخلی عموما عمر بالاتری از کنتاکتورهای بایپس خارجی دارند. اما به طور متوسط هر 8 سال می توانید انتظار خرابی کنتاکتور بایپس را داشته باشید و باید با تعمیر و نگهداری پیوسته جلوی این خرابی ها گرفته شود. به هر حال با مشاهده این خطا خود باید نسبت به تعمیر تجهیز اقدام کنید. البته برخی از راه اندازهای نرم پیشرفته این قابلیت را دارند که شما یک فاز خراب را غیرفعال کنید و راه انداز نرم به صورت دو فاز کنترل به کار خود ادامه دهد که قابلیت فوق العاده خوبی برای کاربردهای حساس می باشد.(طریقه قرار گیری راه انداز نرم در مدار الکتریکی چگونه است)