در این مقاله در ارتباط با رله های جریانی جهت دار در شبکه های حفاظتی توضیح داده خواهد شد. این تجهیزات موجود در شبکه می توانند قابلیت تشخیص جهت جریان را نیز داشته باشند. در این صورت تشخیص جهت جریان به ویژگی های کلی سیستم حفاظتی مورد استفاده افزوده خواهد شد که قابلیت های بسیار مفیدی را به همراه خواهد داشت که در ادامه به آن اشاره خواهد شد.
رله های جهت دار نیز دارای یک مقدار تنظیمی برای عبور جریان هستند. منتها شرط عملکرد، عبور جریان بیشتر از میزان تنظیم شده در جهت مورد نظر می باشد. در واقع اگر میزان جریان عبوری در جهتی که مد نظر است عبور نکند، (اگر چه از مقدار جریان تنظیم شده هم بیشتر باشد!) رله عمل نخواهد کرد. (اصطلاحات رایج در مورد رله حفاظتی و دستگاه های اندازه گیری (بخش اول))
در واقع رله های اضافه جریان جهت دار شامل انواع اضافه جریان و هم چنین مدل های تشخیص جهت جریان در یک فانکشن حفاظتی می باشند. این تجهیزات جهت توان عبوری از خط را تشخیص می دهند و صرفا اجازه عبور توان در یک مسیر خاص را صادر می کنند. برای محاسبه توان، صرفا محاسبه جریان کافی نیست و این نوع از دستگاه های حفاظتی باید توانایی اندازه گیری ولتاژ، و همچنین زاویه بین جریان و ولتاژ را نیز داشته باشند.
رله های جهت دار جریانی چه کاربردی دارد؟
یکی از سوالات مهمی که ممکن است پیش بیاید چرایی استفاده از این رله ها در سیستم های حفاظتی می باشد. همانطور که می دانیم در صورت وقوع خطا، جریان زیاد خطا از سمت منبع به سمت محل وقوع خطا سرازیر خواهد شد. بنابراین با کمک رله های جهت دار جریانی به راحتی میتوان جهت وقوع خطا را تشخیص داد و رله را ملزم کرد که اگر جریان خطا به جهت خاصی بود و محل خطا در زون عملکردی رله بود، عمل کند. این کار به عمل هماهنگی کلی بین تجهیزات حفاظتی یک شبکه قدرت کمک شایانی خواهد کرد. (مشخصات الکتریکی رله کدامند؟)
برای مثال در تصویر زیر بریکرها به رله های جهت دار جریانی متصل شده اند. اگر در خط AB خطایی رخ دهد، می توان جهت رله موجود در CB3 را بگونه ای تنظیم که برای این خطا عمل نکند. این عمل باعث می شود که خط BC، که در آن خطایی رخ نداده است، همچنیان در مدار باقی بماند. با استفاده از این ویژگی، در سیستم های حفاظتی می توان از تریپ بی مورد رله ها جلوگیری کرد و برای هر یک از آن ها زون حفاظتی مناسب در نظر گرفت. در این شرایط، جهت جریان خطا در جهت تنظیم شده برای CB1 و CB2 است و این رله ها خط AB را از مدار خارج خواهند کرد. (هماهنگی حفاظتی بخش اول)
کاربرد رله های جریانی جهت دار برای ژنراتورها!
یکی از کاربردهای بسیار جالب رله های جهت دار زمانی است که برای حفاظت توان رزرو ژنراتور استفاده می شوند. همانطور که در شکل زیر مشخص است، ژنراتور که وظیفه تولید توان را بر عهده دارد توسط یک رله جهت دار جریانی به شبکه متصل شده است. جهت مجاز توان از ژنراتور به سمت شبکه است. اما ممکن است به هر دلیلی پرایم موور (Prime Mover) ژنراتور دچار مشکل شود و ژنراتور به موتور تبدیل شود.
در این حالت ژنراتور شروع به کشیدن توان از شبکه می کند که بسیار خطرناک است. اما در صورت استفاده از رله جهت دار، می توان از عبور جریان از شبکه به سمت ژنراتور جلوگیری کرد. البته لازم به ذکر است که رله های جهت دار، می توانند دارای تنظیم برای مقدار توان عبوری نیز باشند. برای مثال، به طور معمول می توان اجازه داد که ژنراتور حداکثر 10 درصد از توان نامی را در خلاف جهت عبور دهد.
در این مقاله با رله های اضافه جریان جهت دار آشنا شدیم و چند نمونه از کاربردهای آن ها در سیستم های حفاظتی را مرور کردیم. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با متخصصین شرکت لیان الکتریک ویرا تماس حاصل کنید.
بدون دیدگاه