مقدمه
در این مقاله می خواهیم به طور تخصصی به تجهیزات تابلوهای ولتاژ متوسط بپردازیم به این منظور یک نگاه کلی به تابلو برق های ولتاژ پایین (فشار ضعیف) و ولتاژ متوسط (فشار متوسط) می اندازیم. همچنین شما در مقاله تجهیزات اصلی تابلو برق فشار قوی و انواع تابلو برق های فشار ضعیف با قسمت های مختلف آن نیز آشنا شوید.
با توجه به نوع استفاده و کاربری ما از جمله اندازه محیط مورد نظر و اینکه برق ورودی فشار قوی یا ضعیف باشد ممکن است به انواع مختلفی از تابلو برق ها نیاز داشته باشیم.. نام رسمی که برای تابلو های برق استفاده می شود (SCA ) به معنی مجمع سوئیچینگ و کنترل می باشد(Switchgear and Control Assembly).
همان طور که می دانید نقش اصلی تابلو برق گرفتن و توزیع انرژی الکتریکی (برق) بین قسمت های مدارات ساختمان می باشد. طراحی و ساخت تابلو باید طوری باشد که در درجه اول کنترل جریان درستی داشته باشد و در مرحله بعد باید از حفاظت الکتریکی مناسبی برخوردار باشد. همچنین با توجه به اندازه و شدت خطا باید توانایی این را داشته باشد که قسمت عیب دار را در حداقل زمان ممکن از سیستم اصلی ایزوله کند.
همچنین از آنجایی در بیشتر مواقع کار بر روی تابلو های برق دار انجام می شود و پدیده انفجار در تابلو برق ها اتفاق نادری نیست طراحی تابلو برق ها باید طوری باشد که در حین کار یا غیر آن آسیبی مثل شوک الکتریکی به اپراتور ها و کارکنان وارد نکند.
تابلو برق ولتاژ متوسط
با وجود شباهت تابلو های ولتاژ متوسط و ضعیف تفاوت هایی نیز با هم دارند. از جمله ویژگی های مشترک آن ها می توان به توزیع انرژی الکتریکی پرداخت که در سطح های ولتاژ گوناگونی انجام می گردد. دانستن این نکته حائز اهمیت است که تابلوی ولتاژ متوسط قابل استفاده برای سیستم های ولتاژ ضعیف هست در حالی که برعکس این قضیه امکان پذیر نمی باشد.
اجزای اصلی تابلو برق فشار متوسط:
- کابل های ورودی
- کنتاکتورها
- کلید تیغه ای
- کلید قطع بار
- کلید زمین
- مدارشکن یا به اصطلاح بریکر
- فیوز ها
- رله های حفاظتی
کابل های ورودی
این کابل ها قابلیت استفاده برای ولتاژهای بالا، متوسط و ضعیف را دارند.در گذشته مرسوم بود نوع ولتاژ بالا را با کاغذ آغشته به روغن ترکیب می کردند امروزه از پلی اتیلن متقاطع (XLPE) یا لاستیک اتیلن پروپیلن (EPR) برای مباحث عایقی استفاده می شود که رایج ترین آن ها XLPE می باشد. EPR انعطاف پذیرتر بوده و برای مصارف ولتاژ بالا مناسب است. گزینه مناسب تر به جای کابل ها، باس بار ها یا شینه هستند که استفاده از آن ها بسیار گران تر است ولی در مقابل قابلیت اطمینان بیشتری دارند
کلید تیغه ای
هنگامی که قصد ایزولاسیون و جدا کردن قسمت های خاصی از تابلو برق را به منظور انجام تعمیرات و نگهداری یا برای اموری دیگر مثل زمین کردن را دارید از کلید های تیغه ای در تابلو های ولتاژ متوسط استفاده می کنیم. مکانیزم کارکرد آن ها به صورت دستی در شرایط بدون بار و به وسیله موتور به همراه هوای فشرده برای حالت کنترل از راه دور می باشد اندازه آن ها نیز باید در طراحی تابلو برق ها در نظر گرفته شود.
کلید قطع بار
این کلید ها به طور قابل ملاحظه ای در مدارات فشار متوسط استفاده می شوند. نکته قابل توجه در رابطه با این کلید ها توانایی عمل زیر بار است تا در مواقع اضطراری به درستی مدار را قطع کنند.
دو مکانیزم مرسوم در این نوع کلید ها به صورت زیر هستند
- در نوع اول از نیروی یک فنر فشرده جهت حرکت کنتاکت ها استفاده می شود. این روش برای باز و بسته کردن قابل استفاده می باشد.
- در نوع دوم از دو فنر مجزا یکی برای باز کردن و یکی برای بستن استفاده میشود.
عموما از دو نوع از کلید قطع بار استفاده می شود نوع تیغه ای و نوع کشویی که هر دو می توانند با فیوز یا بدون فیوز باشند.
کلید زمین
سوییچ یا کلید عموما در تابلو برق ها برای ایزولاسیون و جدا کردن فیدر ها (چه خروجی چه ورودی) برای انجام اموری نظیر تعمیر و نگهداری مورد استفاده قرار می گیرد. دقت داشته باشید که این کلی باید به صورت مکانیکی با قطع کننده مدار یا بریکر اینترلاک داشته باشد که در صورت وصل شدن همزمان از اتصال کوتاه جلوگیری به عمل آید.
مدار شکن یا بریکر
همان طور که از اسم آن مشخص است وظیفه اصلی آن قطع و وصل مدار در مواقع بحرانی و مورد نیاز است. بریکر نوعی از کلید های مکانیکی است که قابلیت قطع مدار را تحت بار و به هنگام اتصال کوتاه دارد.
انواع اصلی بریکرها بر اساس مکانیزم عملکرد و نوع عایق استفاده شده به صورت زیر هستند:
- روغنی
- کم روغن
- نوع با هوا
- با گاز SF6
- خلا
- انفجاری
فیوز های ولتاژ متوسط
مانند تمامی فیوز ها این نوع نیز در تابلو برق وظیفه حفاظت در برابر اتصال کوتاه را به عهده دارند. این به طور کلی به دو دسته expultion و محدود کننده جریان تقسیم می شوند.
تفاوت اصلی آن ها با فیوز های معمولی در ویژگی های زیر است:
- ظرفیت شکست بالا
- تحمل جریان بالا
- ولتاژ کلیدزنی پایین
- عملکرد سریع
- عمر طولانی
این فیوزها را به دلیل ولتاژ کلیدزنی که به هنگام قوس الکتریکی اتفاق می افتد باید در ولتاژ اسمی خودشان استفاده کرد.
رله حفاظتی
نقش اصلی رله های حفاظتی این است که در صورت بروز خطا در مدار بخش معیوب را سریعا از مدار خارج کنند. از رله ها برای حفاظت از تجهیزات پست مانند: ترانسفورماتورها، فیدرها، خازن ها، ژنراتورها، موتورها و… استفاده می شود.
امیدواریم که مطالب فوق برای شما مفید واقع شود، همچنین در وبسایت شرکت لیان الکتریک ویرا می توانید دیگر مقالات مرتبط با تابلو برق مثل تست های مهم برای تایید تابلو برق بخش اول و دوم و همچنین مطالب دیگر ما که شامل: انتخاب و نصب اینورتر، درایوهای کنترل دور در عمل، راه اندازی اینورتر، سافت استارتر (راه انداز نرم) در موتورهای القائی، بررسی انواع رله و … می باشد را مطالعه کنید.
بدون دیدگاه